Είναι φιλόξενο, παραδοσιακό, πνιγμένο στη βλάστηση το καλοκαίρι και στο χιόνι το χειμώνα. Με καθαρό αέρα, λιθόστρωτους δρόμους και παραδοσιακά σπίτια. Η λέξη «απόδραση» παίρνει το πραγματικό της νόημα σε τούτο το μικρό χωριό.
Σε υψόμετρο 160 μέτρων, τριάντα δύο χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Ξάνθης, στον οδικό άξονα Ξάνθης-Δράμας και περίπου 5χιλ μετά την Σταυρούπολη, λίγο πιο πάνω από τον ποταμό Νέστο βρίσκεται ο Δαφνώνας. Ένα μικρό διαμάντι της ορεινής Ξάνθης που αποτελεί αγαπημένο προορισμό απόδρασης για ντόπιους και τουρίστες. Το χωριό αριθμεί περίπου 200 μόνιμους κατοίκους. Μέχρι το 1926 το όνομα του οικισμού ήταν Μαχμουτλή. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922 στον Δαφνώνα εγκαταστάθηκαν Έλληνες πρόσφυγες του Πόντου και της Μικράς Ασίας , καθιστώντας τον έναν αμιγώς προσφυγικό οικισμό. Κύρια ασχολία των κατοίκων του χωριού είναι η κτηνοτροφία και η γεωργία με ορισμένους από αυτούς να δραστηριοποιούνται στον κλάδο της υλοτομίας.
Κάνοντας ένα οδοιπορικό στο χωριό θα δεις παλιά γραφικά σπίτια και πολλά καινούργια, όλα κατασκευασμένα σε απόλυτη αρμονία με το περιβάλλον, γοητευτικά πλακόστρωτα δρομάκια, ενώ την προσοχή σου θα τραβήξουν τα αμέτρητα παραδοσιακά πέτρινα πηγάδια και οι τουλούμπες , σε διάφορα μέρη του χωριού, τα οποία ανακαινίστηκαν και σφραγίστηκαν για λόγους ασφαλείας.
Η πλακόστρωτη πλατεία του χωριού με την εκκλησία των Αγίων Παντελεήμονα και Ελευθερίου , τα μαγαζιά , τα καφενεία , οι ταβέρνες, είναι από τα σημεία που προσέχει από την πρώτη στιγμή ο επισκέπτης. Εκεί ήπιαμε τον καφέ μας. Παρέα με τον κ. Σπυρίδων Χωραφά πρόεδρο της τοπικής κοινότητας Δαφνώνα, με τον πατέρα Διονύσιο Νικολόπουλο, ιερέα του χωριού από το 2011, την εξαίρετη πρεσβυτέρα και αρκετούς κατοίκους του χωριού. Όλοι χαμογελαστοί, ευγενικοί και πρόθυμοι, να μας μιλήσουν για τον τόπο τους.
Το τοπίο γίνετε παραμυθένιο θα έλεγε κανείς , λίγο έξω από το χωριό , από εκεί που περνά ο ποταμός Νέστος. Το έντονο ανάγλυφο της περιοχής , η πλούσια βλάστηση και τα καθαρά νερά του ποταμού, συνθέτουν ένα τοπίο ιδιαίτερης ομορφιάς. Ανηφορίζοντας στα μέσα του χωριού , θα δεις την ξύλινη γέφυρα (έργο του κ. Παναγιώτη Ταρενίδη), ότι πρέπει για τους λάτρεις τις πεζοπορίας και όχι μόνο.
Αναπόσπαστο κομμάτι της περιοχής , ο Θρησκευτικός Τουρισμός, με δύο κύριους Ναούς. Τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου και τον Ναό των Αγίων Παντελεήμονα και Ελευθερίου. Παλαιότερα και οι δυο Ναοί ήταν τζαμιά. Το 1927 έγινε ο Ναός του Αγίου Γεωργίου από τον πατέρα Αλέξανδρο Ιγνατιάδη και το 1955 ολοκληρώθηκε ο Ναός του Αγίου Ελευθερίου, όπου με τον ερχομό του νυν Μητροπολίτη Ξάνθης δόθηκε προς τιμή του στην εκκλησία, το όνομα Άγιος Παντελεήμων (1995). Ο Ναός φέρει προς προσκύνηση των πιστών, επτά λείψανα Αγίων. Του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, της Οσίας Σοφίας της Κλεισούρας, της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, του Αγίου Ελευθερίου, του Αγίου Παντελεήμονος , του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Γεωργίου Δριμιάς, καθώς επίσης και ένα Σταυρό ο οποίος περιέχει τμήμα του Τιμίου Ξύλου. Ευλογία για τον τόπο αποτελούν και τα παρεκκλήσια του Δαφνώνα. Του Αγίου Νικολάου και το παρεκκλήσιο των Αγίων Ραφαήλ Νικολάου και Ειρήνης και Αποστόλου Παύλου.
Στις υποδομές του Δαφνώνα περιλαμβάνονται το γήπεδο ποδοσφαίρου, καθώς και ένα υπερσύγχρονο, Ολυμπιακών προδιαγραφών , σκοπευτήριο πραγματικό στολίδι για όλη την Βόρεια Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί πως γίνονται ενέργειες για την επαναλειτουργία του.
Ψυχή του χωριού , ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δαφνώνα «Η ΔΗΜΗΤΡΑ», ο οποίος ιδρύθηκε το 1995. Ένας αρκετά δραστήριος σύλλογος με πρόεδρο τον κ. Ευφραιμίδη Νικόλαο, όπου κάθε χρόνο διοργανώνει και συμμετέχει σε πολλές εκδηλώσεις με κορυφαία «Τα Δημήτρεια» τα οποία λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου στον συναυλιακό χώρο δίπλα στον ποταμό Νέστο, συγκεντρώνοντας πλήθος κόσμου.
Ευλογημένος τόπος ο Δαφνώνας. Ένα χωριό το οποίο έχει βγάλει μεγάλα πολιτικά πρόσωπα. Προσωπικότητες που αγαπήθηκαν και αγαπιούνται.
Τους αείμνηστους Φίλιππο Αμοιρίδη και Ευάγγελο Κουρτίδη, τον Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ.κ. Θεόδωρο Β’, ο οποίος πρόσφατα επισκέφτηκε τον οικισμό, τον πρώην Αντιπεριφερειάρχη κ. Νίκο Ευφραιμίδη και τον νυν κ. Κωνσταντίνος Κουρτίδης καθώς και τον πρόεδρος της ΣΕΚΕ κ. Παναγιώτη Ταρενίδη. Μέγας ευεργέτης της ευρύτερης περιοχής θεωρείτε ο αείμνηστος Αλέξανδρος Μπαλτατζης, πρώην Υπουργός Γεωργίας, με καταγωγή από το Νεοχώρι Ξάνθης.
Μπορεί να είναι ένα μικρό χωριό, ωστόσο δεν του λείπουν τα σημεία ενδιαφέροντος. Η ηρεμία και οι μυρωδιές αυτού του τόπου έχουν το άρωμα της φύσης. Και όταν θα φύγεις το σίγουρο είναι ότι μαζί με τις εικόνες που χαράχθηκαν στο μυαλό σου θα πάρεις μαζί σου και πολύ αγάπη.
