Το Σταυροχώρι είναι ημιορεινό χωριό της Θράκης στην Περιφερειακή Ενότητα Ξάνθης. Το χωριό είναι κτισμένο στους νότιους πρόποδες της Δυτικής Ροδόπης σε υψόμετρο 160 μέτρα ενώ δυτικά και νότιά του περνάει η ΕΟ Ξάνθης – Δράμας που ακολουθεί παράλληλη πορεία με τον ποταμό Νέστο. Την περίοδο της τουρκοκρατίας αναφέρεται ως Xοτζαλάρ και ανήκε από το 1878 ως το 1912 στο βιλαέτι Aδριανούπολης, στο σαντζάκι Γκιουμουλτζίνας (Kομοτηνής) και στον καζά Ξάνθης. 22/11/1926 μετονομάστηκε σε Σταυροχώρι. Όπως σε όλα τα Νεστοχώρια του Νομού Ξάνθης έτσι και σε αυτό έπειτα από την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922, στο χωριό εγκαταστάθηκαν Έλληνες από τα Παράλια της Μικρά Ασία και τον Πόντο, συγκεκριμένα από τη Πάφρα. Συνολικά 50 περίπου πατριαρχικές οικογένειες ζούσαν στο Σταυροχώρι δίνοντας ζωή σε κάθε σοκάκι του. Κύρια ασχολία τους τα ζώα και ο καπνός. Δυστυχώς η γη δεν κατάφερε να θρέψει τόσα στόματα και η μετανάστευση και σε αυτό το χωριό ήταν μονόδρομος. Όσοι απέμειναν πλέων στο χωριό 45 περίπου κάτοικοι, κάποιοι από αυτούς ασχολούνται με την κτηνοτροφία άλλοι με τον καπνό και άλλοι με τα αμπέλια.
Στο Σταυροχώρι, ένα από τα μικρότερα χωριά του Δήμου Ξάνθης, δημιουργήθηκε από θαύμα η Ιερά Μονή των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης. Θεμελιώθηκε το 2002 και πρόκειται για μια τρίκλιτη βασιλική, αντίγραφο της Ιεράς Μονής Παναγίας Καλαμούς Ξάνθης. Στον ίδιο χώρο στεγάζετε και ο εκκλησιαστικός ξενώνας «Ο Άγιος Ραφαήλ». Πρόκειται για έναν ξενώνα τριών ορόφων 600τ.μ. με χωρητικότητα 100 ατόμων σε διάφορα πολύκλινα δωμάτια. Η ξεχωριστή ομορφιά του χωριού το κάνει έτσι κι αλλιώς μοναδικό, αφού η φύση φρόντισε να το προικίσει με μοναδικές ομορφιές.
Συλλέγοντας εικόνες μοναδικής ομορφιάς, μη ξεχάσετε να βάλετε στο άλμπουμ σας το «Γεφύρι του Σταυροχωρίου», το οποίο βρίσκετε 500 μέτρα βόρεια του χωριού προς εγκαταλειμμένο οικισμό της Σιδηρόπετρας.
Η γη του Σταυροχωρίου είναι ευλογημένη γη. Εδώ η οινοποιία Παπαδόπουλος Κυριάκος «PASSAS», άρχισε να δραστηριοποιείται στο χώρο του κρασιού . Στις πλαγιές βόρεια της κοιλάδας του Νέστου και σε υψόμετρο 110-130 μέτρων , απλώνονται οι αμπελώνες της οινοποιίας PASSAS. «Η δική μου ασχολία ήταν η καλλιέργεια καπνού και μήλων. Φυτεύοντας τα πρώτα αμπέλια ξεκινήσαμε πειραματικά το 2007. Ακολουθεί η χρονιά του 2016 όπου μας δόθηκε άδεια οινοποίησης με την πρώτη ετικέτα να βγαίνει το 2019. Είναι μια οικογενειακή επιχείρηση με πολύ αγάπη για αυτό που κάνουμε γι΄ αυτό και κάθε φιάλη είναι και ένα μοναδικό ταξίδι, στο μαγικό κόσμο του κρασιού. Να προσθέσω ότι έχουμε τέσσερις κωδικούς. Μαύρα Νερά Ροζέ Ξηρός Οίνος, Ροζέ Ημίγλυκος Οίνος, Μαύρα Νερά Λευκός Ξηρός Οίνος και Ερυθρός Ξηρός Οίνος», ανέφερε στο www.Peteinews.gr , o κ. Κυριάκος Παπαδόπουλος ιδιοκτήτης του οινοποιείου.
Αν ο δρόμο σου σε βγάλει σε τούτα τα μέρη, πρέπει σίγουρα να γνωρίζεις πως δεν θα βρεις ούτε τράπεζα, ούτε ΑΤΜ. Όταν τα περπατήσεις όμως θα καταλάβεις πως δεν σου έλειψε απολύτως τίποτα. Το επόμενο ραντεβού θα το δώσουμε στο πανέμορφο Λυκοδρόμειο
